ساختار ژئوپلیتیکی الگوی همگرایی منطقه ای خاورمیانه: مطالعه موردی کشورهای ایران، عراق و ترکیه

Authors

  • سعید محمدی پور دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
  • فرهاد حمزه استادیار جغرافیای سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
  • محمد اخباری دانشیار جغرافیای سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
Abstract:

منطقه غرب آسیا با تشابهات کشورهای آن در چالش‌ها و برخی قوت‌ها، ضعف‌ها و فرصت‌ها بعضا شامل کشورهایی با مختصات سیاسی، امنیتی، اقتصادی، فرهنگی و موقعیتی همگرا می‌شود. یکی از زیرمنطقه‌های این منطقه شامل کشورهای ایران، عراق، ترکیه است. هدف این مقاله تحلیل و بررسی ساختار ژئوپلیتیکی الگوی همگرایی منطقه‌ای خاورمیانه میان کشورهای ایران، عراق و ترکیه است. سوال اصلی مقاله این است که بر اساس واقعیت‌های ژئوپولیتیکی منطقه چه نوع الگویی می‌توان ارائه داد که ضمن تنش‌زدایی به نوعی همگرایی منطقه‌ای پایدار بین سه کشور منجر گردد؟ فرضیه ای را که برای پاسخگویی به این سوال در صدد تحلیل آن هستیم این است که با توجه به واقعیت‌های ژئوپلیتیکی خاورمیانه می-توان الگویی شامل تعدیل و کاهش ضعف‌ها و تهدیدات ژئوپولیتیکی و بهره‌گیری مناسب از قوت‌ها و فرصت‌های ژئوپلیتیکی ارائه داد که ضمن تنش‌زدایی به نوعی همگرایی منطقه‌ای پایدار بین سه کشور منجر گردد. این مقاله از نظر هدف جز تحقیقات کاربردی محسوب می‌گردد. به لحاظ ماهیت و روش نیز در دسته تحقیقات توصیفی- تحلیلی قرار می-گیرد. اطلاعات مورد نیاز مقاله به شیوه کتابخانه‌ای و اسنادی گردآوری شده است. در این میان بخشی از اطلاعات از طریق مراجعه به کتابخانه‌ها و بخشی نیز از طریق فضای مجاز و پایگاه‌های علمی معتبر داخلی و خارجی از طریق دریافت مقالات، گزارش‌ها و تحلیل‌های علمی گردآوری شده است. یادداشت‌ها، مصاحبه‌ها و نظرات صاحب‌نظران در این حوزه هستند نیز مورد استفاده واقع شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل مؤلفه‌های ژئوپلیتیکی تأثیرگذار بر همگرایی شیعیان در منطقه خاورمیانه

هدف: هدف از انجام این تحقیق تبیین این مسئله است که چگونه موقعیت جغرافیایی و وضعیت اقتصادی شیعیان می‌تواند بر همگرایی آنان در منطقه خاورمیانه تأثیرگذار باشد. به‌این‌ترتیب بر تحلیل مؤلفه‌های تأثیرگذار بر همگرایی شیعیان در منطقه خاورمیانه متمرکز است.روش: این پژوهش از نوع مطالعات توصیفی، تحلیلی است و داده‌ها و اطلاعات مورد نیاز به روش کتابخانه‌ای و بررسی‌های ...

full text

هویت خاورمیانه ای ترکیه: تاکید منطقه ای

برای دهه های متمادی نگاه تک بعدی در قلمرو سیاست خارجی ترکیه به یک اصل چالش ناپذیر تبدیل شده بود. حاکمیت غرب محوری از زمان حیات یافتن نظام سیاسی جمهوری در سال 1923 مولّفه کلیدی شکل دهنده سیاست های منطقه ای و جهانی ترکیه مطرح می شد. نگاه از زاویه غرب به حوادث و پدیده ها و تعریف منافع و هویت بر اساس منطق اول غرب، دوم غرب و سوم غرب منجر به این شد که ترکیه «دوسرمایه» ملی یعنی ویژگی جغرافیایی و ماهیت...

full text

ارزیابی ساختار ثبات و امنیت منطقه‌ای فضاهای جغرافیایی و ژئوپلیتیکی پسا داعش در منطقه غرب آسیا (مطالعه موردی عراق)

منطقه ﻏﺮب آﺳﻴﺎ از ﻟﺤﺎظ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﻣﺤﻞ ﺗﻼﻗﻲ ﺗﻤﺪن ویژگی‌ها و ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺑﻮده و از ویژگی‌های ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮد ﺗﺎرﻳﺨﻲ، ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ و اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ. از آﻧﺠﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ دارای اﻫﻤﻴﺖ ﺳﻮق اﻟﺠﻴﺸﻲ است، ﺻﻠﺢ، اﻣﻨﻴﺖ و ﺛﺒﺎت آن ﭘﻴﺶ ﺷﺮط دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﺻﻠﺢ، اﻣﻨﻴﺖ و ﺛﺒﺎت ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻣﺤﺴﻮب می‌شود. این منطقه در چند سال گذشته کانون اصلی بحران‌های جهانی و محل اصلی رقابت قدرت‌های منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای بوده است. غرب آسیا از مهم‌ترین ...

full text

هویت خاورمیانه ای ترکیه: تاکید منطقه ای

برای دهه های متمادی نگاه تک بعدی در قلمرو سیاست خارجی ترکیه به یک اصل چالش ناپذیر تبدیل شده بود. حاکمیت غرب محوری از زمان حیات یافتن نظام سیاسی جمهوری در سال 1923 مولّفه کلیدی شکل دهنده سیاست های منطقه ای و جهانی ترکیه مطرح می شد. نگاه از زاویه غرب به حوادث و پدیده ها و تعریف منافع و هویت بر اساس منطق اول غرب، دوم غرب و سوم غرب منجر به این شد که ترکیه «دوسرمایه» ملی یعنی ویژگی جغرافیایی و ماهیت ...

full text

نقش مذهب شیعه در همگرایی ایران با کشورهای منطقه مطالعه موردی عراق

چکیده مذهب شیعه به عنوان مذهب رسمی کشور جمهوری اسلامی ایران و به عنوان محوراصلی پیام انقلاب نقش اساسی درمناسبات ایران با کشورهای منطقه ایفا می کند. و کشور عراق به عنوان کشور شیعی و همسایه در کنار ایران است و همگرایی مذهبی می تواند کارکردهای مناسبی در روند ایجاد دوستی بین 2 کشور داشته باشد. در این تحقیق در فصل اول پس از بیان مسئله و طرح سوال وفرضیه چارچوب ماهوی تحقیق مشخص می شود در فصل دوم ن...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 9  issue 4

pages  137- 158

publication date 2019-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023